Του Γιώργου Κεφαλίδη
Για την ανάγκη η Εκκλησία να δημιουργήσει νέα «κρυφά σχολειά», προκειμένου να υπάρξει σωστή και Ορθόδοξη χριστιανική κατήχηση, μίλησε ο πρωτοπρεσβύτερος Θεμιστοκλής Χριστοδούλου, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ενορία εν δράσει…» του Ιερού Ναού Ευαγγελίστριας Πειραιώς. Ο πατήρ Θεμιστοκλής επιχείρησε να προσεγγίσει με γλώσσα απλή το θέμα της λειτουργικής αγωγής και τα μυστήρια της Εκκλησίας μας.
«Τα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας μας βιώνονται από μικρή ηλικία και έχουν σχέση με την πράξη της Εκκλησίας μας», είπε χαρακτηριστικά. Εξηγώντας την ετυμολογία της λέξεως «μυστήριο», σημείωσε ότι «είναι κάτι που δεν μπορώ να εξηγήσω, κάτι για το οποίο πρέπει να κρατήσω το στόμα μου κλειστό. Και αυτό είναι το μυστήριο, γιατί δέχεται την έρευνα που μένει μυστικά μέσα στην καρδιά μας, εξαιτίας της πίστεως».
«Το μυστήριο είναι κάτι ανεξήγητο για τον περισσότερο κόσμο… Κάποιος που είναι βαπτισμένος Χριστιανός το βιώνει πολύ διαφορετικά από ό,τι μπορεί να το βιώσει οποιοσδήποτε άλλος από τους αλλόθρησκους ή από εκείνους που ονομάζονται άθεοι. Το μυστήριο θέλει συμμετοχή. Εάν δεν υπάρχει συμμετοχή, δεν μπορείς να μπεις εις βάθος και να κατακτήσεις κάτι που έχει σχέση με τη Χάρη του Θεού, γι’ αυτό και τα μυστήρια της Εκκλησίας μας μάς μεταδίδουν μια μυστική χαρά, η οποία χαρά φέρνει τη Χάρη του Θεού στη ζωή μας. Ξέρουμε ότι τα μυστήρια είναι επτά, όμως η πατερική διδασκαλία της Εκκλησίας μας ορίζει ότι είναι άπειρα. Όσο άπειρα κάλλη έχει και η Χάρις του Θεού μας. Η Εκκλησία πάντοτε μεταδίδει τη χάριν της στους πιστούς ανθρώπους και, κυρίως, στους βαπτισμένους, γιατί μόνο ένας βαπτισμένος άνθρωπος μπορεί να βιώσει τη χαρά της Χάριτος του Θεού μας». Ο ίδιος σημείωσε ότι τα μυστήρια της Εκκλησίας δεν είναι για τους αλλόθρησκους, «αλλά για αυτούς που έχουν ασπαστεί την Εκκλησία με την αποδοχή του μυστηρίου του βαπτίσματος, του χρίσματος και της θείας κοινωνίας και έτσι, πιστά ενταγμένοι, μπορούν να μετέχουν στη Θεία Ευχαριστία».
Ξέρουμε ότι τα μυστήρια είναι επτά, όμως η πατερική διδασκαλία της Εκκλησίας μας ορίζει ότι είναι άπειρα. Όσο άπειρα κάλλη έχει και η Χάρις του Θεού μας
Στη συνέχεια, ο πατήρ Θεμιστοκλής υπογράμμισε πως τα πάντα ξεκινούν από το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα για την προετοιμασία των πιστών. «Η κορυφή των μυστηρίων είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού μας, γι’ αυτό και τα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας μας αρχικά ήταν ενταγμένα στο σώμα της Θείας Ευχαριστίας» και, παρόλο που για διάφορους λόγους αποκόπηκαν, υπάρχουν κάποια στοιχεία που θυμίζουν αυτή τη σύνδεση.
«Εκείνο που χρειάζεται περισσότερο είναι να έχουμε σωστή λειτουργική αγωγή στα θέματα της λατρείας της Εκκλησίας. Εάν κάποιος δεν γεννηθεί στη λατρεία της Εκκλησίας, είναι πολύ δύσκολο κατόπιν να δρέψει ευλογημένους και αγιασμένους καρπούς για τη μετέπειτα πνευματική και ποιμαντική εξέλιξή του».
Σε άλλο σημείο του κηρύγματός του, ο κ. Θεμιστοκλής σημείωσε πως ένα παιδί, βλέποντας τη σωστή λειτουργική αγωγή των μεγαλυτέρων, καλό είναι από μικρό να μάθει ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά του και πώς πρέπει να στέκεται μέσα στην Εκκλησία, αναφέροντας παράλληλα πως «λείπει το πνεύμα της ασκητικής των πατέρων της Εκκλησίας μας από όλους μας». «Μέσα στον Ορθόδοξο ναό μπαίνουμε για να προσευχηθούμε. Και η στάση μας, η κίνησή μας, ο τρόπος με τον οποίο στεκόμαστε και συμπεριφερόμαστε δείχνουν και την ποιότητα της λατρευτικής μας συμμετοχής… Είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει κανείς για λειτουργική αγωγή, γιατί η λειτουργική αγωγή είναι ένα βίωμα».
Σύμφωνα με τον πατέρα Θεμιστοκλή, «εκτροπές συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της τέλεσης ιερών μυστηρίων, που δεν μας αφήνουν να κατανοήσουμε τη σημαντικότητά τους. Το μυστήριο δεν το τελεί μόνο ο κληρικός. Το τελούμε όλοι μαζί. Υπάρχει αυτή η κοινωνία της αγάπης, η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος. Είναι συλλείτουργο η Θεία Λειτουργία και όλα τα μυστήρια της Εκκλησίας μας. Εάν δεν καταφύγεις στον Θεό και δεν προσευχηθείς, πώς θα σημάνουν τα μυστήρια τη λύση του προβλήματός σου; Δεν είναι μαγεία τα μυστήρια της Εκκλησίας. Δεν πατούμε ένα κουμπί και λύνεται το πρόβλημά μας».
Ο ίδιος μίλησε για την ανάγκη η Εκκλησία να δημιουργήσει νέα «κρυφά σχολειά», προκειμένου να υπάρξει σωστή και Ορθόδοξη χριστιανική κατήχηση, επισημαίνοντας πως «η πρώτη σχολή που πρέπει να μπούμε όλοι μας είναι το Εξομολογητήριο. Από εκεί ξεκινά η λειτουργική μας κατήχηση. Αυτό είναι το βίωμα που λείπει από τη ζωή μας. Τα μυστήρια δόθηκαν προκειμένου εμείς να μπορούμε να μετέχουμε σε αυτά. Η συμμετοχή είναι το σημαντικότερο πράγμα στην πνευματική μας ζωή και πρέπει να ζωστούμε με πνευματικά εφόδια προκειμένου όλοι μας να γίνουμε κοινωνοί των θείων μυστηρίων. Σήμερα τα παιδιά δεν χορταίνουν με αυτό που εμείς τους δίνουμε. Πολλά λόγια. Δεν υπάρχει πράξη σήμερα. Πρέπει να δώσουμε στα παιδιά μας το βίωμα των μυστηρίων, που θέλει θυσία και κόπο. Εκείνο που συγκρατεί τον άνθρωπο είναι η επιστροφή στην παράδοση… Οι νέοι άνθρωποι θέλουν το γνήσιο!».
