Καισαριανής Δανιήλ: Οι ποθούντες του θείου Πάσχα μετασχείν

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ

Ο εύσπλαγχνος Θεός μας, ο οικτίρμων και ελεήμων, ο μακρόθυμος και  πολυέλεος και αληθινός (βλ. Εξόδου λδ΄, 6), δεν εγκαταλείπει τον λαό Του στην ταλαιπωρία και την καταπίεση. Ενεργεί για να τον απαλλάξει, κατά την διαβεβαίωσή Του «ου μη σε ανώ ουδ’ ου μη σε εγκαταλίπω» (Προς Εβραίους ιγ΄, 5· Δευτερονομίου λα΄, 6,8).

Αυτός ο Θεός προέτρεψε, στην περίοδο της Παλαιάς Διαθήκης, τον Μωϋσή να απευθυνθεί στο Φαραώ για να του ανακοινώσει το θέλημά Του (βλ. Εξόδου ε΄, 1-3). Επίσης, ο Ίδιος Θεός προέτρεψε τον Μωϋσή να ανακοινώσει στους Ισραηλίτες την απόφασή Του να τους ελευθερώσει και να τους κάμει λαό Του (βλ. Εξόδου στ΄, 2-8). Στο σχέδιο του Θεού αντιστάθηκε ο Φαραώ. Την αντίστασή του έκαμψε ο Θεός με θαυμαστές επεμβάσεις (βλ. τις 10 πληγές, βλ Εξόδου ζ΄-ια΄).

Η έξοδος πραγματοποιήθηκε τη νύκτα της 14ης του μηνός Νισάν, που ήταν ο πρώτος μήνας του έτους, αφού προηγήθηκε το δείπνο της Εξόδου κατά τις οδηγίες του Θεού.

Έτσι συστάθηκε η εορτή του Πάσχα που εγκαινιάζει την καινή ζωή, την ζωή της ελευθερίας από τη δουλεία των Αιγυπτίων για τους Ισραηλίτες και της ελευθερίας από την δουλεία των παθών της αμαρτίας για τους Χριστιανούς, «ίνα εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν» (Προς Ρωμαίους στ΄, 4).

Η σύναψη της Διαθήκης.

Από τον Αδάμ μέχρι το Σινά δεν είχε δοθεί απευθείας κανένας νόμος από τον Θεό στους ανθρώπους. Στο Σινά δόθηκε η Μωσαϊκή  Διαθήκη (Εξόδου ιθ΄, 5· κ΄, 1· λα΄, 18).

Η Μωσαϊκή Διαθήκη στο Σινά δόθηκε στον Ισραήλ κατ’ αρχήν και μετά από τον Κύριο Ιησού Χριστό προς όλα τα έθνη, τους άλλους λαούς, τους Χριστιανούς. Ήταν μία Διαθήκη με όρους· απαιτούσε την υπακοή του ανθρώπου και την πιστή τήρηση όλων των διατάξεων. Η Διαθήκη ήταν αδύνατο να εφαρμοστεί, εξαιτίας της ανθρώπινης αδυναμίας, όπως ομολογεί ο Απόστολος Παύλος, γράφοντας «ο νόμος όμως ξέρουμε ήταν αδύνατο να εφαρμοσθεί λόγω της ανθρώπινης αδυναμίας. Πέραν τούτου, η παράβασις του νόμου καθιστούσε τον άνθρωπο ένοχο ενώπιον του Θεού» (Προς Γαλάτας γ΄, 19-22· Προς Ρωμαίους γ΄, 19· η΄, 3α).

Ο Δεκάλογος, κατά τον απόστολο Παύλο, είχε σκοπό να δείξει την αμαρτία και να οδηγήσει τον άνθρωπο να πιστέψει στον Ιησού Χριστό «διά γαρ νόμον επίγνωσις της αμαρτίας» (Προς Ρωμαίους γ΄, 20), αφού «και ο νόμος παιδαγωγός ημών γέγονε εις Χριστόν» (Προς Γαλάτας γ΄, 24). Ο ίδιος Απόστολος προτρέπει όλου μας: «Καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος, επιτελούντες αγιωσύνην εν φόβω Θεού» (Προς Κορινθίους Β΄, ζ΄, 1).

Ο απόστολος Παύλος συγκρίνει την νέα πραγματικότητα που προέκυψε από το μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού του Θεού και κατ’ επέκταση της Αναστάσεώς Του:

«Δεν προσήλθατε στο όρος Σινά… Προσήλθατε στο Θεό, που είναι κριτής των πάντων, και σε πνεύματα ανθρώπων δίκαιων, που έχουν φτάσει στην τελείωση, και στον Ιησού, μεσίτη νέας διαθήκης, και σε αίμα εξαγνισμού, που ο Θεός το εισακούει καλύτερα από το αίμα του Άβελ. Προσέχετε να μην αρνηθείτε τη φωνή αυτού που σας μιλάει. Γιατί, αν εκείνοι δεν ξέφυγαν την τιμωρία, όταν αρνήθηκαν ν’ ακούσουν εκείνον που τους δίδαξε πάνω στη γη, πολύ περισσότερο δε θα ξεφύγουμε εμείς, αν απαρνηθούμε εκείνον που είναι από τους ουρανούς» (Προς Εβραίους ιβ΄, 18-25).

Επίσης, επισημαίνει τον κίνδυνο να αποκλεισθεί κάποιος αν δεν ανταποκριθεί στην πρόσκληση του Θεού να εισέλθει και να κατοικήσει σ’ αυτή την ουράνια πατρίδα, στο θείο κάλεσμα που έπεται από την Ανάστασή Του: «Η υπόσχεση ότι θα μπούμε στον τόπο, που ετοίμασε ο Θεός για ανάπαυση, ισχύει ακόμη. Ας προσέξουμε, λοιπόν, μήπως κανείς από σας βρεθεί απ’ έξω … Ενώ εμείς που πιστέψαμε θα μπούμε στον τόπο της ανάπαυσης … Επειδή λοιπόν απομένει ακόμα να μπουν μερικοί σ’ αυτήν, κι αφού εκείνοι που άκουσαν τότε τη χαρμόσυνη είδηση δεν μπήκαν εξαιτίας της απιστίας τους, γι’ αυτό ο Θεός ορίζει πάλι κάποια μέρα που την ονομάζει «σήμερα»… Γιατί αυτός που θα μπει στη γη της επαγγελίας θα αναπαυτεί κι ο ίδιος από τα έργα του, όπως ακριβώς κι ο Θεός από τα δικά του. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να μπούμε στον τόπο της ανάπαυσης, για να μην πέσει κανείς στο ίδιο παράπτωμα της απιστίας» (Προς Εβραίους δ΄, 1-11).

Όσοι πιστοί όντως ποθούν να ζήσουν το θείο Πάσχα, οφείλουν μετάνοια, συναίσθηση αμαρτωλότητος, σταθερή νέκρωση των παθών τους και στήριξη του αγώνα τους με την βακτηρία της θερμής πίστεως στο Θεό, όπως πολύ ωραία υμνολογεί η Εκκλησία μας την περίοδο αυτής της μετανοίας και της κατανύξεως

 Οι ποθούντες του θείου Πάσχα μετασχείν, ουκ απ’ Αιγύπτου, αλλ’ εκ Σιών αρχομένου, την της αμαρτίας ζύμην, εξάρωμεν τη μετανοία, περιζώσωμεν τας οσφύας ημών, τη νεκρώσει των ηδονών, καλλωπίσωμεν τους πόδας, υποδήμασι κωλυτικοίς, εκ πάσης οδού πονηράς, και στηριχθώμεν, τη βακτηρία της πίστεως, μη ζηλώσωμεν τους εχθρούς, του δεσποτικού Σταυρού, θεοποιούντες την γαστέρα, αλλ’ ακολουθήσωμεν, τω διά νηστείας ημίν, την κατά του διαβόλου νίκην υποδείξαντι, Σωτήρι των ψυχών ημών (Ιδιόμελον Αποστίχων του Εσπερινού της Πέμπτης της Α΄ Εβδομάδος του Τριωδίου).

Πηγή: Κιβωτός της Ορθοδοξίας