Toυ π. Σπυρίδων Σκουτή
Όταν ερωτεύομαι στην ουσία γεννιέμαι μέσα από τη σχέση μου και την αλληλοπεριχώρηση με το άλλο πρόσωπο.
Η ένωση μου με το άλλο πρόσωπο μου δίνει ζωή. Παρατηρούμε ότι ο ερωτευμένος δεν λογαριάζει τίποτα, ούτε τον θάνατο, είναι ικανός να θυσιαστεί για το πρόσωπο που έχει ερωτευτεί. Γιατί ο έρωτας είναι ένα υπαρξιακό δόσιμο που νικά ακόμα και τον θάνατο. Ιδαίτερα ο Θείος έρωτας είναι η υπέρτατη μορφή σχέσης μεταξύ Θεού και ανθρώπου.
Ο όσιος Ιωάννης της Κλίμακος προκειμένου να περιγράψει τη σχέση του ανθρώπου προς τον Θεό, χρησιμοποιεί εικόνες από την ερωτική ζωή μεταξύ ανδρός και γυναικός καθώς αναφέρει πως «μακάριος όστις τοιούτον προς Θεόν εκτήσατο έρωτα, οίον μανικός εραστής προς την εαυτού ερωμένην κέκτηται…ο όντως ερών το του φιλουμένου προσώπου φαντάζεται, και τούτο ένδον ενηδόνως περιπτύσσεται ο τοιούτος». Ενώ ο Όσιος όσο αφορά την προσευχή πάει ακόμα παραπέρα και χρησιμοποιεί μια άλλη «σκανδαλιστική» λέξη την έκφραση «Συνουσία». Λέει συγκεκριμένα ο Όσιος: «Ή προσευχή, ως προς την ποιότητα της είναι συνουσία και ενωσις του ανθρώπου με τον Θεόν, καί ως προς την ενέργεια της, σύστασις καί διατήρησις του κόσμου, συμφιλίωσις με τον Θεόν, μητέρα των δακρύων, καθώς επίσης καί θυγατέρα, συγχώρησις των αμαρτημάτων, ……….. Ή προσευχή είναι γι’ αυτόν πού προσεύχεται πραγματικά, δικαστήριο καί κριτήριο καί βήμα του Κυρίου, πρίν από το μελλοντικό βήμα» (Λόγος ΚΗ’, Περί Προσευχής, έκδ. Ί. Μονής Παρακλήτου, 1978).
Οι άνθρωποι της Εκκλησίας έχουμε λίγο κόμπλεξ με τη λέξη «έρωτα» διότι τα πονηρά μας μυαλά την τοποθετούν στο κρεβάτι και αυτό είναι τεράστιο λάθος. Φυσικά δεν διαβάζουμε τι λένε και οι πατέρες της Εκκλησίας κάτι που δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα γιατί πέφτουμε ακόμα και εμείς οι κληρικοί στην ανόητη συναισθηματική αγαπολογία μόνο και μόνο για να κάνουμε οπαδούς γύρω από ευαίσθητα θέματα και ο κόσμος να λέει «Αχ! Τι ωραία τα λέει ο πάτερ !».
Δεν είναι λοιπόν αμαρτία ο έρωτας αλλά η τοποθέτηση του έρωτα. Πού θα πάω αυτό τον έρωτα, τι σημαίνει για μένα. Είναι μια ωφελιμιστική κίνηση ή έχει κάποιον προορισμό που καλούμαι προς οποίο οδεύω ; Και όλο αυτό τι σχέση έχει με την υπαρξιακή μου πορεία ; Τι θέλω από τον άλλον; Όταν ερωτεύομαι τι είναι ο άλλος για μένα και οι δύο για τον Θεό; Θα κάνουμε λάθος, θα αστοχήσουμε (αμαρτήσουμε) αν τον έρωτα δεν τον τοποθετήσουμε στο βάθρο που του αξίζει. Και η θέση του είναι στη Βασιλεία των Ουρανών.
Από τους προφήτες μέχρι τους πατέρες της Εκκλησίας η ζωή ονομάζεται έρωτας. Ο έρωτας είναι ένα διάλογος διαρκής, μια κίνηση υπαρξιακή , σχεσιακή ως αιώνια κατάσταση. Ένα δόσιμο ολοκληρωτικό αλλά με οντολογικό νόημα.
Ο Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος ονομάζει τον Χριστό «ο εμός έρως» δηλαδή; Ο έρωτάς μου! Και για αυτόν τον έρωτα οδηγείται στο μαρτύριο και μέσα από τον θάνατο για τον έρωτά του ζει αιώνια! Μια σχέση ερωτική που ο θάνατος όχι μόνο δεν μπορεί να αγγίξει, αλλά αντίθετα ζωοποιεί τον άνθρωπο, γιατί ο Κύριος είναι ο άρτος της ζωής και η πηγή του αγιασμού και η σχέση μαζί Του δίνει άλλη προοπτική στον άνθρωπο.
Ο έρωτας μεταξύ δύο ανθρώπων….
Δεν είναι κακό ή αμαρτία να είναι ερωτευμένοι δύο άνθρωποι. Το θέμα είναι που θα πάει αυτός ο έρωτας. Είναι σαν να κρατάς ένα όμορφο λουλούδι με τη ρίζα στον αέρα χωρίς να έχει μπει σε χώμα και να τροφοδοτηθεί με νερό. Αν κρατήσεις το λουλούδι έτσι δεν θα μπορέσει να αντέξει. Πρέπει να το βάλουμε στο χώμα να το ποτίσουμε και να του δώσουμε την προοπτική της ζωής μέσα από μια σωστή τοποθέτηση. Η ρίζα του λουλουδιού πρέπει να βρει θεμέλιο για να πάρει ζωή.
Για την Εκκλησία ο έρωτας μεταξύ δύο ανθρώπων βρίσκει τη σωστή τοποθέτησή του μέσα στο μυστήριο του γάμου. Εκεί βρίσκει ο έρωτας το λιμάνι του. Δεν είναι πλέον , χρήση, ξεπέτα, ή απλά να περνάω καλά. Ο έρωτας στο μυστήριο του γάμου γίνεται θεμέλιο αγιότητας για το ζευγάρι. Ωριμάζει σαν το καλό κρασί και γίνεται μια αγάπη που ανοίγει τα φτερά της για τον ουρανό. Ο έρωτας δεν είναι απλά ένα συναίσθημα, μια ηδονική χαρά, αλλά γίνεται παλάτι της Βασιλείας των Ουρανών.
Δυστυχώς μας αρέσει να χρησιμοποιούμε τον έρωτα ως χρήση ηδονική του άλλου γιατί αυτό μας βγάζει από πνευματικές ευθύνες και υπαρξιακό δόσιμο και απλά περνάμε καλά χρησιμοποιώντας τον άλλον σε έναν συγκεκριμένο τομέα επαφής. (Σωματικό άντε και λίγο ψευδοσυναισθηματικό).Θέλουμε να ενώσουμε μόνο το κορμί μας και όχι την ζωή μας , εκεί ειναι η βαθιά πληγή και η ανικανότητα της αγάπης ως προορισμού ζωής και σωτηρίας.
Ο σημερινός άνθρωπος θέλει να περνάει καλά μέσα από τη χρήση του άλλου και όχι να θυσιαστεί για τον άλλον και να ζήσει αιώνια.
Θέλουμε να βρούμε άνθρωπο να μας αγαπήσει και όχι άνθρωπο για να αγαπήσουμε και να θυσιαστούμε. Εκεί βρίσκεται η τραγικότητά μας.
Μην ταράζεστε λοιπόν όταν ακούτε τη λέξη αμαρτία από την εκκλησία, όταν η εκκλησία παιδαγωγικά μας λέει πότε χάνουμε τον στόχο και μας επαναφέρει στον σωστό δρόμο , στον δρόμο που δίνει θεραπεία και ζωή.
Αμαρτία για την Εκκλησία είναι μια αρετή σε πτώση σε ασθένεια, μια επιθυμία που κραυγάζει να βρεί τον σωτηριολογικός της προορισμό. Εκεί η Εκκλησία έχει τα θεραπευτικά της μέσα ώστε η επιθυμία να βρεί και πάλι τον σωστό προσανατολισμό της.
Ας κάνουμε αγαπητοί μου λιγάκι έστω υπακοή, ένα βήμα υπομονής και προσπάθειας, ας μπούμε στον δρόμο της θεραπείας και να μην απαιτούμε από την Εκκλησία να ευλογήσει την αστοχία μας αλλά να την θεραπεύσει ώστε να φτάσουμε στο στόχο. Στο ερωτικό πρόσωπο στην σχέση με τον Χριστό. Εκεί κοιτάμε, εκεί είναι ο στόχος , εκεί είναι ο προορισμός μας ώστε η ερωτική υπαρξιακή μας δίψα βρίσκει επιτέλους την πληρότητα της. Η τραγικότητα μας και η μεγαλύτερη αμαρτία μας ειναι η άρνηση για αγώνα και προσπάθεια. Πως θα δούμε όμως καρπούς ευλογίας χωρίς κόπο, πόνο και αγώνα…;
Ας κλείσουμε αυτό το άρθρο με τα λόγια του Αγίου Πορφυρίου «Ο Χριστός είναι η χαρά, το φως το αληθινό, η ευτυχία. Ο Χριστός είναι η ελπίδα μας. Η σχέση με τον Χριστό είναι αγάπη, είναι έρωτας, είναι ενθουσιασμός, είναι λαχτάρα του θείου. Ο Χριστός είναι το παν. Αυτός είναι η αγάπη μας, Αυτός ο έρωτάς μας. Είναι έρωτας αναφαίρετος ο έρωτας του Χριστού. Από κει πηγάζει η χαρά.»