Του Αρχιμ. Ιακώβου Κανακη
Όταν ακούμε την λέξη «άγιος», η σκέψη μας πηγαίνει σε κάποιον άγιο πού γνωρίζουμε. Οι Άγιοι και η αφθαρσία των σωμάτων τους κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Η ένωση τους με τον Θεό, τους οδήγησε στην αγιότητα, στην βίωση των Εσχάτων από τον παρούσα ζωή.
Όταν γίνεται αναφορά για αγιότητα στην Παλαιά Διαθήκη ο νους μας και πάλι πηγαίνει σε πρόσωπα που βίωσαν τον Θεό στην ζωή τους. Πρόκειται για πρόσωπα που είχαν εμπειρίες της παρουσία του Θεού στην ζωή τους. Όμως ας δούμε τα πράγματα από την αρχή, όπως περιγράφονται στα πρώτα κεφάλαια της Γενέσεως.
Σύμφωνα με την Βιβλική διήγηση, ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο με σκοπό την άμεση κοινωνία μαζί Του, την πρόσωπο προς πρόσωπο σχέση τους, την θέωση. Όμως, ο εγωισμός του ανθρώπου χάλασε αυτήν την υγιή επικοινωνία του με τον Θεό και έτσι ένα μεγάλο χάσμα δημιουργήθηκε μεταξύ τους. Αυτό το χάσμα ήθελε να καταργήσει ο Θεός και γι’ αυτό έδινε ευκαιρίες και δυνατότητες στον άνθρωπο να τον πλησιάσει και πάλι. Άλλοτε με θεοφάνειες ή με θεομηνίες (Αρ. 20, 1-13. Ιεζ. 38,21), με κάποιες δοκιμασίες και τιμωρίες «προσπαθούσε» να τον πλησιάσει και πάλι ο άνθρωπος. Για την ένωση Θεού και ανθρώπου, ενώ από τον Θεό υπήρχε η διάθεση, χρειαζόταν και η ειλικρινής θέληση του ανθρώπου για τον ίδιο σκοπό. Όσο ο άνθρωπος, με την πνευματική του ζωή, καθαρίζει από τα πάθη του, τόσο ο Θεός τού φανερώνεται. Η προτροπή «άγιοι γίνεσθε ότι εγώ άγιος ειμί» (Λευτ.19,2), φανερώνει την θέληση του Θεού και την αναγκαία συνέργεια του ανθρώπου.
Πράγματι, έδειχναν την παρουσία τους, εκτός από τον Πατέρα και τα άλλα δύο πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Ο Υιός, κατά την Πατερική διδασκαλία «βιαζόταν» πότε να σαρκωθεί και να συναναστραφεί τους ανθρώπους. Όταν διαβάζουμε στην Παλαιά διαθήκη «Άγγελος Κυρίου», σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας, εννοούμε το δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τον Ιησού Χριστό. Επίσης και ο πληθυντικός «ποιήσωμεν…» στο Γεν.1,26 δηλώνει την Τριαδικότητα του Θεού.
Άγιος ονομάζεται στα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης ο Ισραήλ και αυτό προκαλεί την απορία ή και τον σκανδαλισμό κάποιων. Πράγματι, ο Θεός διαλέγει τον Ισραηλιτικό λαό προκειμένου μέσα από αυτόν να διαδοθεί το μήνυμα της παρουσίας Του σε όλον τον κόσμο. Η μονοθεΐα στον Ισραήλ ήταν ένας σημαντικός λόγος για την επιλογή του προκειμένου ως ζύμη να ζυμωθεί όλο το φύραμα. Ασφαλώς όμως η παρανόηση των Ισραηλιτών ότι ήταν οι μόνοι εκλεκτοί αποτελεί ένα μεγάλο σφάλμα. Πράγματι, αποδείχθηκαν μικρότεροι των «προσδοκιών» του Θεού, αφού μάλιστα στράφηκαν εναντίον του Μεσσία. Άγιος μπορεί να γίνει ο κάθε Ισραηλίτης, όπως και ο κάθε άνθρωπος που το επιθυμεί, ασχέτως με την χώρα που κατάγεται.
Τέλος, όταν διαβάζουμε στο βιβλίο του Προφήτη Ησαΐα για την θεοφάνεια που είδε και έζησε, η λέξη που εστιάζουμε είναι το «άγιος». Μάλιστα, τρείς φορές έλεγαν οι άγγελοι την λέξη αυτή γύρω από τον θρόνο του Θεού. Φώναζαν οι άγγελοι «άγιος, άγιος, άγιος» και, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας, αυτό δηλώνει και πάλι την Τριαδικότητα του Θεού. Εδώ η αγιότητα ταυτίζεται με την δόξα Του. Το όραμα αυτό τοποθέτησε η Εκκλησία στην Θεία Λειτουργία και μας προτρέπει να δοξολογούμε τον Θεό και οι φωνές μας να συντονίζονται με αυτές των αγγέλων.
Πηγή: Κιβωτός της Ορθοδοξίας
